چطور به فرد افسرده کمک کنیم؟ گاهی اوقات احساس بیحوصلگی کاملا طبیعی است اما اگر این حس بیشتر از دو هفته طول بکشد یا اینکه منجر به بروز اختلال در فعالیتهای روزمره شود ممکن است به افسردگی مبتلا شده باشید. افسردگی میتواند به آرامی ایجاد شود و گاهی اوقات خود بیمار از علائم خود آگاه نیست اما اطرافیان میتوانید نشانههای افسردگی را به وضوح در بیماران مشاهده نمایند. در این موارد کمک اطرافیان میتواند در نجات و درمان فرد افسرده بسیار موثر باشد.
روشهای کمک به فرد افسرده
کمک به فرد افسرده در چند مرحله از شناسایی بیماری تا درمان بیمار میتواند موثر باشد. در ادامه به تمام این مراحل اشاره مینمائیم.
شناسایی علائم افسردگی
در اغلب موارد اعضای خانواده و یا شریک عاطفی اولین فردی است که متوجه تغییر رفتارهای بیمار میشود. در این موارد لازم است ابتدا علائم افسردگی را بشناسید تا بتوانید کمکهای بعدی را انجام دهید. افسردگی در هر فردی ممکن است علائم متفاوتی داشته باشد اما مهمترین علائم افسردگی که در اغلب بیماران دیده میشود عبارت است از:
- عدم علاقه نسبت به فعالیتهای روزمره
- احساس یاس و ناامیدی
- خشم، تحریک پذیری و رفتارهای غیرطبیعی
- کند شدن گفتار و حرکات
- احساس خستگی دائمی
- اختلال در خواب (کم خوابی و یا بیش از اندازه خوابیدن)
- عدم تمرکز
- کاهش و یا افزایش اشتها
- افزایش مصرف الکل و مواد مخدر
- اضطراب و بی قراری
- احساس بیارزشی و گناه
- فکر کردن به اشتباهات گذشته و یا حسرت روزهای خوب گذشته
علائم افسردگی در افراد مسن کمی متفاوت است و ممکن است بدین صورت بروز پیدا نماید:
- خالی بودن یخچال (نشانهی عدم توجه به رژیم غذایی)
- عدم توجه نسبت به ظاهر
- عدم رعایت بهداشت فردی
- خوشحال نشدن از دیدن فرزندان و یا اعضا خانواده
بیشتر بخوانید: درمان افسردگی با نوروفیدبک
حمایتهای عاطفی
در دومین قدم کمک به افراد افسرده میتوانید حمایتهای عاطفی خود را به بیمار نشان دهید. حمایتهای عاطفی میتواند بدین صورت باشد:
- به آنان یادآوری کنید که برای شما مهم هستند.
- به صحبتهایشان گوش دهید.
- آنان را همان گونه که هستند و به دور از هرگونه قضاوت بپذیرید.
- تا جایی که میتوانید در مورد این بیماری اطلاعات کسب نمایید و این اطلاعات را به آنان انتقال دهید. به این افراد بگویید که افسردگی یک بیماری است و به عنوان ضعف و یا نقص رفتاری محسوب نمیشود و در صورت درمان میتوانند به روال عادی زندگی بازگردند.
- ابزار و وسایلی که میتوانند با آن خودکشی کنند یا به خود صدمه بزنند را از آنان دور کنید. به عنوان مثال وسایلی مانند چاقو، تیغ، قرصهای مسکن، طناب و …
- این افراد را تشویق نمایید که به تدریج فعالیتهای روزمرهی خود را آغاز نمایند. به عنوان مثال به یک پیاده روی کوتاه بروید، رژیم غذایی سالم را با یکدیگر شروع نمایید و کارهای مورد علاقهی وی را با کمک یکدیگر انجام دهید.
- اگر نمیتوانید هر روز در کنار او حضور داشته باشید به صورت مداوم از طریق پیامهای صوتی و تصویری و یا مکالمات تصویری جویای حال آنها باشید.
- جهت جلوگیری از منزوی شدن وی، برنامههای هفتگی برای رفتن به کافیشاپ و یا خرید کردن ترتیب دهید.
- در طی این مسیر صبور باشد و از خودتان مراقبت کنید تا بتوانید به دوست و یا فردی از اعضای خانواده که درگیر افسردگی است کمک نمائید.
بیشتر بخوانید: افسردگی در زنان
مراجعه به روانپزشک
در صورتی که با راهکارهایی که ارائه شد نتوانستید تغییری در حال فرد افسرده ایجاد نمایید در این مرحلهی باید از یه فرد متخصص کمک بگیرید. در صورتی که این علائم را در بیمار میبینید باید هرچه زودتر با روانپزشک ملاقات داشته باشید:
- بیمار به صورت مداوم در مورد مرگ و خودکشی صحبت مینماید. این صحبتها میتواند کاملا به صورت غیر مستقیم باشد به عنوان مثال جملههایی مانند این: ای کاش هرگز به دنیا نیامده بودم، ای کاش سالها پیش مرده بودم، ای کاش یک بیماری لاعلاج داشته باشم و به زودی بمیرم و ….
- گاهی اوقات ممکن است فرد افسرده با اطرافیان خود به گونهای خداحافظی نماید که انگار دیگر هیچ وقت آنها را نخواهید دید. تمام این رفتارها میتوانند به عنوان یک زنگ خطر برای احتمال خودکشی در زمانی نزدیک باشد.
- البته در برخی موارد ممکن است فرد هیچ صحبتی در مورد خودکشی نداشته باشد اما شما در رفتار وی مشاهده میکنید که به دنبال راهکارهایی برای خودکشی و مرگ است. به عنوان مثال خرید داروهای مرگبار، جستجو در مورد روشهای خودکشی و …
- با بیمار صحبت کنید و از او در مورد افکار خودکشی سوال بپرسید. اگر حس کردید برنامهای برای خودکشی دارند و یا اینکه موضوعی را از شما پنهان میکنند در اولین فرصت به روانپزشک مراجعه کنید.
بیشتر بخوانید: افسردگی در مردان
حمایت در طی دورهی درمان
پس از اینکه بیمار شما تحت نظر یک روانپزشک و یا روانشناس قرار گرفت باید در تمام مراحل درمان و حتی پس از پایان درمان در کنار او باشید تا بتواند این دوره را به خوبی سپری نماید. برخی از درمانهای حمایتی در این دوره عبارتند از:
- روحیهی او را تقویت کنید و به او بگویید که روند درمان را به خوبی سپری مینماید.
- از او بپرسید که چه کمکی در طی این دوره میتوانید به او داشته باشید..
- تا جایی که میتوانید میزان استرس او را در خانه و محل کار کمتر کنید.
- در گروههای حمایتی عضو شوید تا بتوانید با افرادی که مشکلات مشابه دارند در تماس باشید.
- اقدامات خود مراقبتی مانند مصرف غذاهای سالم، انجام تمرینات ورزشی، رسیدگی به نظافت فردی و از سر گیری فعالیتهای روزمره را در کنار یکدیگر شروع کنید.
نتیجهگیری
چطور به فرد افسرده کمک کنیم؟ افسردگی مشکلی جدی است که نیازمند حمایت و کمک دیگران است. اگر شما کسی را میشناسید که از این بیماری رنج میبرد، میتوانید با حمایتهای عاطفی و راهنمایی او برای مراجعه به روانپزشک و روانشناس به او کمک کنید.