اضطراب بخشی از زندگی است و در بیشتر موارد یک احساس طبیعی و سالم به شمار می رود که ممکن است، فرد به هنگام مواجهه با مشکلی در محل کار، قبل از امتحان یا قبل از تصمیم گیری مهم احساس اضطراب کند. اما اختلالات اضطرابی منجر به احساسی بیشتر از اضطراب یا ترس موقتی می شود که در آن اضطراب از بین نمی رود و با گذشت زمان می تواند بدتر شود. تشخیص اختلال اضطراب و تمایز آن از احساسات عادی اضطراب نیازمند توجه پزشکی فرد برای شناسایی و درمان این بیماری است. حال در ادامه این مقاله به بررسی انواع اختلالات اضطرابی و علائم آن خواهیم پرداخت.
اختلالات اضطرابی چیست؟
اختلالات اضطرابی ممکن است اشکال مختلفی مانند رفتارهای تکراری یا اختلالات خوردن داشته باشد. همچنین، حملات پانیک، فلاش بک یا ترس از تعامل اجتماعی همگی می توانند نشانه های اختلال اضطراب باشند. علائم اضطراب بسته به نوع اختلال می تواند متفاوت باشد. با این حال، اگر علائم آنقدر جدی باشد که زندگی روزمره شما را تحت تاثیر قرار دهد، ممکن است دچار اختلال اضطرابی باشید.
انواع اختلالات اضطرابی
آیا به افرادی برخورده اید که عصبی هستند و همیشه نگرانند مبادا اتفاق خیلی بدی بیفتد؟ افرادی که دچار اختلال اضطرابی هستند ممکن است ناشکیبا باشند، تحریک پذیر باشند، و به آسانی پریشان می شوند . بعضی احساس می کنند که دارند می میرند یا به شدت میل دارند فرار کنند و در جایی پنهان شوند .
اختلالات اضطرابی یکی از شایع ترین مسایل بهداشتی است . تخمین زده می شود که مثلا در کشور کانادا از هر ۱۱ هزار نفر ۱۰۰ نفر دچار اختلال اضطرابی هستند . اما یک نظر سنجی که توسط انستیتوی ملی بهداشت روان در ایالات متحده انجام گرفته است نشان می دهد که فقط ۲۳ درصد افرادی که دچار اختلال اضطرابیند به دنبال درمان هستند . اگر خودتان یا کسی که می شناسید نشانه های اختلال اضطرابی دارید، مطمئن باشید راه های کمکی در دسترس است و بسیاری از افراد مضطراب درمان شده اند .
اختلالات اضطرابی شامل گروهی از مسایل مربوط به بهداشت روانی به شکل زیر است:
- اختلال اضطرابی کلی (generalized anxiety disorder) یا GAD
- وحشت و ترس (panic disorder)
- ترس های مرضی (phobias)
- اختلال وسواسی – اجباری (obsessive compulsive disorder) یا OCD
- اختلال استرسی پس از ضربه ( opst-traumatic stress disoder) یا PTSD
- اختلال اضطراب اجتماعی (Social anxiety disorde)
چه چیز موجب اختلالات اضطرابی می شود؟
معمولا هیچ موقعیت یا شرایط واحدی به تنهایی باعث اضطراب نمی شود. بیشتر اوقات مجموعه ایی از عوامل است که به اضطراب می انجامد . اما پژوهشگران نظریه های کلی چندی درباره ی علت اضطراب دارند. این نظریه عبارتند از رویکرد تحلیل روانی یا روانکاوانه (psychoanalytic)، رویکرد آموزشی (learning) و رویکرد بیوشیمیایی. علت ها ممکن است به یک یا چند تا از این نظریه ها مربوط شوند . مثلا فردی ممکن است زمینه ی اختلالات اضطرابی را به ارث برده باشد و رویدادهای زمان کودکی بعضی ترس ها را در او القاء کرده باشد که در طول زمان رشد کرده و به اختلال اضطرابی عملی (قابل تشخیص) منجر شود.
نظریه ی روانکاوانه می گوید سرچشمه ی اختلالات اضطرابی درگیری نابه خودآگاهانه ی زندگی گذشته ی فرد، حتی زندگی دوران کودکی خردسالی، است. همچنین فردی ممکن است به علت یک بیماری، جای زخم، یا رویدادی که در دوران کودکی او بار عاطفی داشته دچار درگیری یا کشمکش نابه خود آگاه شود. بنابراین نظریه پس از آنکه بیمار به کمک روانشناس و به ریشه ی کشمکش های نابه خودآگاهانه ی خود پی برد، اضطراب او برطرف می شود.
نظریه ی بیوشیمیایی می گوید عدم تعادل شیمیایی بدن ممکن است به بعضی اختلالات اضطرابی بیانجامد. درمان پزشکی مربوط به بی تعادلی بیوشیمیایی دستگاه مرکزی ممکن است نشانه های اضطراب را برطرف کند. به نظر می رسد اختلال هراس، ترس ها و اختلال وسواسی – اجباری (OCD) میان خویشاوندان خونی درجه اول مبتلا به این اختلال شایع تر باشد تا میان عموم جامعه.
در این بخش سامانه مشاوره آنلاین روانشناس زهرا امام را به شما معرفی می کنیم تا با کمک آن بدون مراجعه به محل مطب پزشک بتوانید به نتیجه مورد نظر خود دست یابید.
علائم و نشانه های اختلال اضطرابی
اگرچه هریک از اختلالات اضطرابی دارای نشانه های منحصربه فردی هستند، اما اکثر آن ها دارای علائم مشترکی هستند که مهمترین آن ها عبارتند از:
- وحشت، ترس، احساس سردرگمی
- مشکلات خواب
- ناتوانی در حفظ آرامش
- احساس سرما، بی حسی یا گزگز در دست ها یا پاها
- تنگی نفس
- خشکی دهان
- سرگیجه و حالت تهوع
- تنش عضلانی
- تپش قلب
- احساسات غیرقابل کنترل اضطراب
- مشکل در تمرکز
شرایط زیادی وجود دارد که به عنوان اختلالات اضطرابی در نظر گرفته می شود. هر یک از این علائم ممکن است مجموعه ای از علائم منحصر به فرد خود را داشته باشد:
- اختلالات خوردن ممکن است به معنای پرخوری و پاکسازی باشد. آن ها همچنین می توانند شامل کاهش شدید کالری دریافتی یا ورزش بیش از حد باشند.
- اختلالات وسواسی اجباری تکانه های مزاحم و تکراری هستند. اینها می تواند شامل احتکار، انجام کارها به ترتیب خاصی در هر بار، یا شستن مزمن دست باشد.
- اختلال پانیک و (اختلال اضطراب پس از سانحه) PTSD می تواند شامل حملات پانیک باشد. علائم متفاوت است، اما ممکن است به معنای ضربان قلب، احساس لرزش و تنگی نفس باشد.
- تریکوتیلومانیا یک پاسخ استرس است که منجر به کندن اجباری مو از سر، ابرو یا مژه می شود.
- افراد مبتلا به سایر اختلالات اضطرابی، مانند اختلال اضطراب فراگیر (GAD)، ممکن است نگرانی دائمی داشته باشند. GAD ممکن است مجموعه خاصی از علائم بیشتر نداشته باشد. سایر اضطراب ها در پاسخ به محرک ها رخ می دهند. اینها می تواند شامل موقعیت های اجتماعی یا فوبیایی مانند ترس از پرواز باشد.
تشخیص تفاوت بین اختلال اضطراب فراگیر و نگران کننده
بدون شک تجربه حس نگرانی یک امر طبیعی است، به طوری که ممکن است نگران یک مصاحبه شغلی آینده باشید، نگران سلامت فرزندتان، دعوایتان با همسرتان، مسائل مالی یا سلامتی باشید. برای اکثر افراد، این نگرانی ها در زندگی آن ها اختلال ایجاد نمی کند. آنها می توانند نگرانی های خود را در چشم انداز قرار دهند و زمانی که وضعیت حل شد به راه خود ادامه دهند. اما برای مبتلایان به GAD، نگرانی بیش از حد است. با توجه به معیارهای تشخیصی، یک فرد مبتلا به GAD هر روز به مدت حداقل شش ماه بیش از حد نگران مشکلات است.
بهترین درمان اضطراب
اختلالات اضطرابی را معمولا با رویکردهای متنوع یا ترکیبی از رویکردهای انفرادی درمان می کنند. تکنیک ها عبارتند از رفتار درمانی، روان درمانی، دارو درمانی و آموزش پیشرونده. مثلا: ترس ها شامل هراس از جاهای باز و اختلال وسواسی اجباری را اغلب به روش رفتار درمانی معالجه می کنند. رفتار درمانی بر پایه ی این باور استوار است که تغییر در چگونگی رویکرد با یک موقعیت خاص می تواند به تغییر چگونگی رویکرد با یک موقعیت خاص می تواند به تغییر چگونگی واکنش ما به آن موقعیت کمک کند.
درمانگران یا روانشناسان به عنوان بخشی از رویکرد رفتاری فرآیندی گام به گام را به کار می برند و بیمار را با یک سری موقعیت های کم اضطراب آور تا موقعیت های پراضطراب آور مواجهه می دهند. این مواجهه تدریجی به درمان جو کمک می کند تا هر بار یک گام بر ترس خود فایق آید. آن ها کم کم می آموزند اضطراب خود را کنترل کنند، اعتماد به نفس پیدا کنند، و سرانجام بر موقعیت ها چیره شوند.
درمان اختلال اضطراب معمولا چقدر طول می کشد؟
درمان موفق اضطراب یا اختلالات خلقی عموما ماهیت کوتاه مدت دارد و معمولاً سه تا شش ماه طول می کشد. در برخی موارد، علائم ممکن است در عرض چند هفته بهبود یابد و در برخی موارد، درمان ممکن است یک سال یا بیشتر طول بکشد. با این حال، تشخیص نوع اختلال اضطرابی و شدت آن در مدت زمان و روش درمان تاثیر بسزایی دارد که اغلب توسط روان درمانگر یا روانپزشک تعیین می شود.
کلام آخر
ترس و اضطراب در برخی موقعیت ها پاسخ های طبیعی هستند. با این حال، اختلال اضطراب زمانی است که آن پاسخ ها شدید یا تکراری می شوند. این می تواند منجر به مشکلاتی در زندگی روزمره شود. علائم شدید اضطراب می تواند بر روابط کاری و شخصی تأثیر بگذارد. اختلالات اضطرابی حتی می تواند به مسائل دیگری مانند افسردگی یا وابستگی شیمیایی منجر شود. بسیاری از کسانی که دچار اختلالات اضطرابی هستند از هرگونه فعالیت روزمره دست می کشند. در بعضی افراد نشانه ها چنان شدید است که تقریبا به کلی ناتوان می شوند. اما بهترین روش درمان اختلالات اضطرابی مراجعه به روانشناس و آموزش و رفتار درمانی به شمار می آید.
سلام من خیلی استرس دارم مخصوصا تو محیط کارم و از شدت استرس کارها بعضی موقع ها حالم خیلی بد میشه و گریه ام میگیره و حالت تهوع پیدا میکنم .
خواستم بدونم باید چه کار کنم. لطفا جواب بدید خیلی اذیت میشم .