افسردگی در نوجوانان دختر، یک مسئله روانشناختی جدی است که در سنن نوجوانی متداول است. علائم آن شامل افزایش ناراحتی، انزوا، افکار منفی و تغییرات در الگوی خواب و اشتها میشود. عوامل مختلفی از جمله تغییرات هورمونی، فشارهای اجتماعی و مشکلات خانوادگی میتوانند موجب ایجاد افسردگی در این گروه سنی شود. در ادامه، به بررسی علت، علائم و درمان افسردگی میپردازیم.
علت افسردگی در نوجوانان دختر
احتمال ابتلای دختران نوجوان به اختلالات روحی مانند افسردگی ۲ برابر بیشتر از پسرهای نوجوان است. مواردی که میتواند زمینه ساز افسردگی در دخترهای نوجوان شود عبارت است از:
- فشار همسالان و گروههایی که در آن عضویت دارند.
- انتظارات تحصیلی که والدین از آنها دارند.
- تغییراتی که در بدن به دلیل بلوغ رخ میدهد. (تغییرات هورمونی میتواند موجب تغییر خلق و خو شود.)
- اعتیاد به مواد مخدر و الکل (در سالهای اخیر استفاده از مواد مخدر و الکل از سنین پایین بین نوجوانان رواج یافته ست که میتواند زمینه ساز مشکلات رفتاری و یا روحی مانند افسردگی باشد)
تمام این موارد باعث میشود زمینههای افسردگی در دختران نوجوان فراهم شود.
بیشتر بخوانید: علائم افسردگی
علائم افسردگی در نوجوانان دختر
- کناره گیری از جمع: یکی از نشانههای اولیه و قدیمی افسردگی در دخترهای نوجوان این است که ممکن است به تدریج و یا به یکباره از جمع فاصله بگیرند و از تمام فعالیتهای اجتماعی و گروهی، محیطها و مکانهایی که قبلا در آنها احساس شادی و لذت داشتند فاصله بگیرند.
- افت تحصیلی: افت تحصیلی میتواند یکی از شواهد شروع افسردگی در دخترهای نوجوان باشد. افت تحصیلی به خصوص بین شاگردانی که در گذشته همیشه نتایج عالی در امتحانات داشتند نمایانتر است.
- تغییر الگوی خواب: تغییر الگوی خواب در بین افراد مختلف، متفاوت است. برخی از نوجوانان ممکن است بیشتر از حد معمول بخوابند و برخی ممکن است دچار کم خوابی شوند.
- تغییر اشتها: تغییر اشتها به صورت کم خوری یا پرخوری بروز مینماید. ممکن است دختر نوجوان شما از هر غذایی ایراد بگیرد و یا اینکه همیشه به دلیل کم غذا خوردن دچار کمبود انرژی باشد.
- داشتن افکار پریشان مانند فکر کردن به خودکشی: اختلالات عصبی مانند اضطراب در کنار استرس و سایر تغییرات خلقی که به دلیل افسردگی ایجاد میشود میتواند در نهایت منجر به افکار خودکشی در نوجوانان دختر شود.
- آسیب رساندن به خود مانند سوزاندن، بریدن و …
- احساس غم و اندوه بدون دلیل واضح
- ناامیدی نسبت به تمام مسائل
- کاهش اعتماد به نفس
- احساس بیارزشی
- انتقاد از خود به دلیل تمام مشکلات موجود
- عدم امید به آینده
- کاهش توجه نسبت به ظاهر
بیشتر بخوانید: افسردگی پس از زایمان
درمان افسردگی در نوجوانان دختر
ابتدا باید این نکته را بدانید که اکثر دخترهای نوجوان به دلیل تغییرات هورمونی که در این دوره تجربه مینمایند ممکن است دچار اضطراب، استرس و افسردگیهای خفیف شوند. در صورتی که علائم افسردگی را در دختران نوجوان خود مشاهده میکنید ابتدا باید با او صحبت کنید. اگر او میتواند چالشهای پیش رو را به تنهایی مدیریت کند، به او زمان بدهید تا با تغییرات این دوره آشنا شود و آنها را کنترل کند اما در صورتی که نوجوان شما دچار بحرانهایی است که به تنهایی قادر به کنترل آن نیست بهتر است به یک روانشناس، مشاور یا روانپزشک که در زمینهی درمان نوجوانان تخصص کافی دارد مراجعه نمائید.
علائم افسردگی در صورتی که در مراحل شدید و پیشرفته باشد به خودی خود درمان نمیشود و احتیاج به دارو درمانی و جلسات مشاوره دارد که حتما باید زیر نظر یک پزشک متخصص و با تجربه صورت بگیرد.
درمانهایی که پزشک ارائه مینماید شامل تجویز داروهای ضد افسردگی و جلسات شناخت درمانی است که به نوجوانان دختر آموزش میدهد تا افکار منفی و مخرب خود را شناسایی نمایند. فرد در این جلسات یاد میگیرد تا واکنش منفی خود را نسبت به یک فرد، عقیده یا واقعه تغییر دهد و مسیرهای جدیدی را جهت داشتن تفکر مثبت بیابد.
دختر نوجوان شما با صرف داروها، شرکت در جلسات روان درمانی و همچنین گذر از بحرانهای این دوره به تدریج میتواند شور و نشاط اولیهی خود را به دست بیاورد و به زندگی روزمرهی خود بازگردد. نکتهی مهم در دوره ی درمان این است که دختر نوجوان شما باید در تمام جلسات درمان حضور داشته باشد و داروها را طبق دستورالعمل ارائه شده مصرف نماید. با بهبود موقت و از بین رفتن علائم افسردگی، هرگز مصرف داروها و شرکت در جلسات درمانی را قطع نکنید زیرا قطع ناگهانی درمان میتواند عواقب خطرناکی به همراه داشته باشد و با عود شدیدتر افسردگی و یا اقدامات خطرناک مانند خودکشی همراه باشد.
در مواردی که لازم است والدین هم باید در جلسات درمان حضور داشته باشند. در صورتی که نوجوان با والدین خود احساس راحتی ندارد حضور یکی دیگر از اعضاء بزرگسال خانواده میتواند کمک کننده باشد.
بیشتر بخوانید: سریعترین راه درمان افسردگی
نتیجهگیری
افسردگی در نوجوانان دختر یک مشکل جدی است که نیازمند توجه و مراقبت است. ارائه حمایت روانشناختی، مشاوره و درمان مناسب میتواند در بهبود افسردگی موثر باشد.